Dünya Sağlık Örgütü’ne göre sağlık; sadece bir hastalığın ya da herhangi bir sakatlığın yokluğu değil, hem fiziksel ve zihinsel hem de sosyal refahın tam bir iyilik halinde olması şeklinde tanımlanmıştır.Sağlıklı yaşam için hem bedenimize hem ruhumuza iyi bakmalı, en değerli varlığımızın sağlık olduğunu unutmamalıyız.
Elbette sağlıklı yaşam için en önemli faktörlerden biri sağlıklı beslenmedir.''Akdeniz diyeti'' Akdeniz bölgesinde gelişen eski uygarlıkların yemek kültürlerinden ismini almıştır. Yani aslında bir beslenme modelidir.Bunun bir yaşam biçimi haline getirilmesi tavsiye edilir.Bugün bir çok klinikte uzmanların önerdiği 'Akdeniz diyeti ile beslenmek çok yararlıdır.Kısaca Akdeniz diyeti ağırlıklı olarak sebzenin ve yağ olarak zeytinyağının kullanıldığı diyet tipi şeklinde açıklanabilir.Sebzeler,meyveler,tahıllar,baklagiller ve yağlı tohumlar tüketimine dayanır. Daha az olarak balık,yumurta, deniz ürünleri ve süt ürünleri tüketilir.Kırmızı etin tüketimi sınırlıdır. Bu diyet yalnızca beslenmenizi düzenleyerek bir diyet tarzını takip etmek değil aynı zamanda yemeklerinizi nasıl yediğinizi de içerir.Sebzeler haşlama, fırın, buhar gibi sağlıklı yöntemlerle pişirilir.Akdeniz diyetinin özellikle kalp damar hastalıkları ve kanser olgularına karşı koruyucu özelliği birçok bilim insanınca kabul görmektedir.Düzenli bir sindirim sisteminin oluşmasına yardımcı olmak,kabızlığı önlemek,bağışıklık sisteminin güçlenmesini sağlamak ve mental sağlığın korunmasına yardımcı olmak da diğer pozitif yönleridir.
Beslenme için tüm dünyada kabul gören hazır paketli ve katkı maddeli gıdalardan da mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. 2015 yılından beri Dünya Sağlık Örgütünden de İşlenmiş et ürünleri (salam ve sosis gibi) ve işlenmiş diğer yiyeceklerden uzak durmanın önemli olduğuna dair açıklamalar gelmektedir. Şeker ve şeker içeren yiyecek ve içeceklerden; tereyağı, kuyruk yağı , iç yağ, margarin gibi katı yağlardan da mümkün olduğunca uzak durulmalıdır.Yapay tatlandırıcılar da uzak durmamız gereken bir diğer gruptur.Dengeli beslenme için besinlerin kalori, yağ ve tuz değerlerine dikkat etmek gerekir.
Biraz da sağlıklı,mutluluk verici beslenmeden bahsedelim. Mutluluk hormonu Serotoninin yüksek miktarda bulunduğu Muz,ceviz,kuru incir bunlar arasında sayılabilir.Ayrıca tatlı isteğini diğer gıdalara göre daha hızlı gideren bitter çikolata da mutluluk vericidir.Ay çekirdeği çitlemek de hem serotonin açısından hem de stresi yenmek için harika bir yoldur.Peynir de özellikle sabah kahvaltısında güne güzel başlamak için yardımcı olur. Elbette tüm beslenme dengeli olmak zorundadır.Örneğin mutluluk veren bitter çikolatayı tek seferde 1 veya 2 kare yemek yerine bütün paketi bitirmek mutluluk aracı olamaz :))
Beslenme konusunda Su için de bir bölüm açmadan olmaz.Bol su içmek çok önemlidir.Hele sıcaklığın çok yüksek olduğu bugünlerde su hep yanımızda olmalıdır.Çok yaygın olan ve kabul gören günde 8 bardak su içilmelidir görüşü olmakla birlikte günlük almamız gereken su miktarı yaşınız, genel sağlık durumunuz, yaşadığınız yerin iklimi, kilonuz, fiziksel aktiviteniz gibi çok çeşitli faktörlere bağlıdır. Bu yüzden susuz kalmamak için gün boyunca kademeli olarak su içmelisiniz. Su içmek sindirime yardımcı olur,kabızlığı önler,vücut ısısı ve kan basıncının dengelenmesine yardımcı olur.Toksinlerin vücuttan uzaklaştırılmasına ve kilo kaybına yardımcı olur.Şimdi bazı meslektaşlarımız tarafından önerilen ''Su diyeti'' ne de rastlayabiliyoruz.Su diyeti, bol miktarda su ve sıvı içecek tüketerek beden için detoks etkisi yaratan ve kalori yakımını artırarak kilo vermeyi sağlayan bir diyet türüdür.Ama ısrarla söylemekte yarar var bu diyet sadece Uzman Hekimlerin kontrolü ve gözetiminde yapılacak bir diyettir.
Sağlıklı yaşamın sırlarının bir kısmından söz ettim.Doğal olarak daha yazılacak çok şey var. Onlardan da daha sonraki yazılarımda bahsedeceğim.Hepinize sağlıkla,mutlulukla geçireceğiniz günler diliyorum...
22.08.2023
Op.Dr. Atıl Birol
FACEBOOK YORUMLAR